Gehoord willen worden

We willen allemaal gehoord worden. Het is een basisbehoefte als mens dat je gehoord wilt worden. En als er iets is wat we vaak niet krijgen dan is het gehoord worden. De meeste mensen zijn alleen met zichzelf bezig. Hebben het te druk met wat hun bezig houdt. Zitten in de knoop met hun eigen dingen en willen het liefst zelf gehoord worden.

Al in de wieg worden we vaak niet gehoord.

Gehoord willen worden maar dit niet krijgen begint vaak al in de wieg. Rust, reinheid en regelmaat kan er voor zorgen dat je als baby niet gehoord werd wanneer je huilde.  Onder het motto “je moet een baby niet teveel verwennen. De baby moet wennen aan regelmaat. Laat maar huilen, het houdt vanzelf wel op”, huilde je tot je inderdaad de moed opgaf om gehoord te worden.
Ouders blij en tevreden omdat het negeren werkte, maar als baby heb je de eerste les in niet gehoord worden gehad. En dat laat sporen na.

Ook de rest van de kindertijd is ruimte voor jouw verhaal waarschijnlijk niet vanzelfsprekend geweest. Ouders hebben het te druk met de dagelijks beslommeringen om echt te luisteren naar een kind. Waarschijnlijk werd je zo nu en dan wel gehoord, had je liefdevolle ouders, maar eigenlijk te weinig. En als er al naar je geluisterd werd, hoe onvoorwaardelijk was het luisteren dan. Werd er echt naar je geluisterd of was de ouder met zijn hoofd eigenlijk ergens anders?

Leren luisteren naar elkaar is iets wat je moet leren. Kinderen kunnen dat nog niet. In je kindertijd zullen er weinig vriendjes zijn geweest die luisterden. De schooljuf met een veel te volle klas zal, op momenten dat je graag gehoord wilde worden, geen tijd hebben gehad.
Pubers zijn bijna per definitie bezig met zichzelf en zichzelf ontdekken en luisteren vaak niet echt.
Collega’s hebben een zelfde soort jeugd gehad en de druk om te presteren is groot tegenwoordig. Veel tijd en aandacht om andere dingen te bespreken dan de dagelijkse ditjes en datjes is er meestal niet.

Als je geluk hebt ben je verliefd geworden en is de aandacht voor elkaar intens geweest. Je werd gehoord en dat was een warme deken. Maar als de verliefdheid voorbij gaat en over moet gaan in liefde kunnen de communicatie problemen erin sluipen en ga je elkaar steeds minder horen. Echt luisteren naar de ander, naar wat hij of zij nu echt voelt, is lastig. Vooral omdat onze eigen behoefte aan gehoord worden zo groot is.

Wat is jouw ervaring?

Is dit een te negatief verhaal? In veel gevallen niet. Kijk om je heen als je in gesprek bent met anderen. Wie luistert er nu echt naar jouw verhaal zonder je te onderbreken? Of zonder hun eigen mening te geven hoe het in elkaar zit.
Als klanten bij me komen worden ze vaak voor het eerst van hun leven echt gehoord. Mijn kinderen zijn opgegroeid in een gezin waar we luisterden naar elkaar, maar lopen aan tegen een omgeving waar dat beslist niet standaard is.

Gehoord willen worden maar dit te weinig krijgen kan leiden tot 2, onbewuste, strategieën

• Je doet niet eens meer moeite om gehoord te worden. Staat altijd in de luisterstand en hebt je zelf aangeleerd om te luisteren naar de ander. Maar van binnen doet het toch pijn om altijd maar te luisteren naar de ander en zelf jouw verhaal niet echt kwijt te kunnen. Dit is de strategie die ik zelf jarenlang heb gekozen. Een van mijn beste eigenschappen is goed kunnen luisteren. Altijd handig als therapeut maar in privé situaties heb ik daar een andere slag in moeten maken. Daar kom ik straks op terug.
• Een tweede strategie die mensen hanteren is altijd maar praten. Dat zijn de mensen waar je eigenlijk geen speld tussen krijgt. Ze praten en ze praten. De poging van de ander om ook wat te zeggen wordt meteen opgepakt om een eigen verhaal te beginnen.

Vaak hanteren mensen een mix van deze twee strategieën. Als de ander een nog grotere prater is dan jezelf ben je stil en luister je. Wanneer je de ruimte krijgt om te praten pak je die ruimte en praat veel.

Hoe pak je het nu aan wanneer je gehoord wilt worden?

• Het allerbelangrijkste, en meteen het moeilijkste, is dat je jezelf gaat horen. Dat je naar binnen gaat en luistert naar je eigen behoeftes. Stop met uitreiken naar een ander om gehoord te willen worden maar vul dat zelf in. Gehoord willen worden begint bij jezelf horen. We hebben geleerd dat wat we denken en voelen niet belangrijk is, daar zijn we in gaan geloven. Doorbreek dat door jezelf te horen. Dagelijks mediteren, ook al is het maar 10 minuten kan hierbij helpen. Dan komt de gedachtenstroom wat tot rust en kun je beter voelen wat er te voelen valt.
• Train jezelf in echt luisteren naar een ander. Adem door je hart en luister naar de ander. Maak de verbinding met de ander en luister. Zonder oordeel. Negeer jouw behoefte om zelf veel te gaan praten, ga niet dicht als de ander veel praat, maar luister. Vul niet in wat je denkt dat de ander voelt, hoe jij denkt dat het in elkaar zit, maar luister. Als je stap 1 gedaan hebt is deze stap niet zo moeilijk meer. De magie hiervan is dat wanneer jij echt aanwezig bent bij het gesprek de ander zich gehoord voelt en tot rust kan komen. Zijn of haar behoefte wordt door jou ingevuld en dan komt er meer ruimte om ook te luisteren. Vooral in liefdesrelaties kan dit het verschil maken tussen een goede relatie en een problematische relatie.
• Train jezelf in praten over wat je wilt in plaats van wat je niet wilt. Zeg niet ” je bent ook altijd maar aan het werk” maar zeg “ik mis je en zou graag wat meer tijd met je doorbrengen.” Praat niet in verwijten maar in verlangens. Niet “je draaft weer door” maar “ik zou het fijn vinden als er ook ruimte is voor mijn mening” De kans dat de ander jou hoort is dan groter.
• Maak keuzes in, waar mogelijk, met wie je omgaat. Toen ik stap 1 en stap 2 gedaan had voor mezelf kon ik duidelijker grenzen aangeven in wie ik toelaat in mijn leven. Jezelf horen, de ander horen, betekent nog niet dat je een vuilnisbak bent voor de woordenstroom van anderen. Concreet heeft dat betekend dat ik vriendschappen verbroken heb. Maar ook dat ik afstand neem bij mensen die hun vermogen om balans in het gesprek te hebben compleet verloren zijn. Deze stap is vanzelfsprekend lastiger te zetten bij directe collega’s of familie. Wellicht kun je wel minder tijd met ze doorbrengen.

Op een gezonde manier gehoord willen worden 

Als ik nu kijk naar mijn leven en mijn relaties dan heb ik alleen mensen om me heen die ook kunnen luisteren. Er is balans in het gesprek. Mensen die, zelfs als hun leven totaal op de kop staat, toch ook nog aandacht hebben voor mijn verhaal. Het is altijd een gesprek en geen monoloog. Niet van mij en niet van de ander.
Ik maak daar harde keuzes in. Als ik in de trein zit en iemand wil mij gebruiken als vuilnisvat door de hele treinreis een monoloog te houden, dan ga ik lezen of doe mijn ogen dicht en ga mediteren.

Omdat ik mezelf toesta om niet te luisteren naar monologen, kan ik ook de keuze maken om wel te luisteren naar monologen. Dan ontspan ik, zie de behoefte om gehoord te willen worden bij de ander, en luister. Uit vrije wil geef ik de ander mijn volledige aandacht.