Emotionele honger

Hoeveel mensen ken jij die alleen eten om hun lichaam te voeden? Ik ken er een paar en die hebben echt moeite om niet te weinig te gaan wegen. 

Hier in het westen eten we om diverse redenen en het voeden van het lichaam staat voor veel mensen op een lage plaats. Gezellig, lekker, liep er toevallig voorbij, zin om wat te eten, verveling, frustratie, verdriet, allemaal voorbeelden van waarom we eten, allemaal voorbeelden van emotie eten.

Het hele sociale gebeuren van eten is een factor van belang bij het emotie eten. Visite, dagje weg, vakantie, feestje, weekend, collega’s, al onze sociale contacten nodigen uit om te eten. En daar is niets mis mee. Sociaal eten en je lichaam voeden kan uitstekend samen. Dat dat in veel gevallen niet gebeurt, en een sociale gebeurtenis aangegrepen wordt om veel en ongezond te eten, is iets heel anders. Een gezellig samenzijn en een kater de volgende dag van het vele ongezonde eten en drinken. Dat vinden we allemaal normaal onder het motto “je leeft maar 1 keer”. Als we vanuit dat oogpunt eten zouden we juist uit moeten kijken wat we eten zodat we ook op oudere leeftijd nog kunnen genieten van sociale contacten.

Een paar jaar geleden was ik op vakantie in Egypte. All inclusive. Ik heb mijn ogen uitgekeken. Al bij het ontbijt werd er enorme hoeveelheden voedsel (lees: chemische suikertroep) naar binnen geslagen door jong en oud. Om een uur of 10 zaten de kinderen al weer aan het ijs en de volwassenen aan de alcohol. Dan kwam de lunch met volle borden (niet 1 bord vol maar meerdere borden vol), met als klapper het diner. Niemand kan mij wijsmaken dat dit fijn is. Dat dit leven is. Dit is wegeten van emoties, van onvrede. Dit is niet weten wat je met jezelf en al je emoties aanmoet en dat begraven onder donuts en kippenpoten en wegspoelen met alcohol en frisdrank.

Het meest vreselijke vond ik dat kleine kinderen gedwongen werden hun bord leeg te eten. Een bord vol met zoetigheid en andere troep. Ook al gaven ze aan dat ze echt niet meer hoefden, bord moest leeg.
Begrijp me goed, dit is geen pleidooi van alleen maar groenten eten, ik eet best nog wel eens iets ongezonds. En ik weet uit ervaring heel goed wat emotie eten is. Maar een dubbele patat met mega hamburger en een grote cola zal je mij nooit meer zien nuttigen. Dat is niet nodig en het belast je lichaam gewoon teveel.
Mensen raken al zo jong de vaardigheid kwijt om te luisteren naar hun lichaam en respect te hebben voor hun lichaam.
We eten uit emotie en het lichaam doet zijn/haar uiterste best om daar nog voedingsmiddelen uit te halen en niet al te ziek en/of dik te worden.

Maar er zijn steeds meer mensen die terug willen naar luisteren naar en respect hebben voor het lichaam. Die willen geen kater van het vele eten en drinken meer na een avondje visite. Die zoeken naar restaurants waar niet alles uit een pakje of potje komt maar waar alles met liefde wordt klaargemaakt. Die mensen hebben geleerd geen voorgerecht te nemen in restaurants waar het hoofdgerecht al mega groot is. En te stoppen met eten voordat het bord leeg is omdat ze ook nog graag plek hebben voor een toetje.
Maar voor velen is dit een lange weg waarin je weer signalen van je lichaam moet gaan herkennen.
Een van de moeilijkste dingen om weer te leren is het verschil tussen emotionele honger en fysieke honger. We denken vaak dat we iets moeten eten omdat ons lichaam er om vraagt. Maar in werkelijkheid zijn het onze emoties die zeuren om aandacht. Daar hebben we geen zin in gaan dan eten.
Met vallen en opstaan leren we dat we die reep chocolade hebben gegeten omdat we gedurende de dag over onze grenzen zijn gegaan of omdat we ons eenzaam voelen.
Hoe herken je dat nu op tijd (voordat de zak chips op is)?
Om een beetje te helpen hieronder wat voorbeelden van het verschil tussen emotionele honger en fysieke honger. Het herkennen daarvan kan een eerste stap zijn op weg naar een gezonde relatie met je lichaam en met eten.

Emotionele honger komt meteen op. Het ene moment is er niets aan de hand en het andere moment heb je overweldigende trek.  Fysieke honger komt langzaam op. Je maag begint te knorren en uurtje later krijg je nog meer trek, en nog wat later gaat je maag zeer doen.

Emotionele honger: je hebt trek in een bepaald soort voedsel. Patat, zoet, chocolade, spaghetti. Dat is het enige voedsel wat je wilt hebben. Fysieke honger: je bent meer flexibel in het soort eten wat je wilt hebben. Je kunt wel erg trek hebben in pasta maar een andere maaltijd is ook goed.

Emotionele honger: de trek ontstaat in je hoofd of in je mond. Je wilt perse iets proeven of je hoofd is steeds bezig met het voedsel waar je naar verlangt. En je wilt het nu. Geen uitstel. Fysieke honger: de trek zit meer in je maag. Je hoofd en mond zijn er minder mee bezig. Je maag borrelt, voelt leeg en trekt. Je wilt wel graag eten maar je houdt het nog wel even vol zonder.

Emotionele honger: meestal zit er een gebeurtenis aan vast die emotioneel is. Iemand schreeuwt tegen je, gaat over je grenzen heen, je bent erg moe etc. Fysieke honger: je hebt 4-5 uur niet gegeten en je begint lichamelijk te merken dat het tijd wordt om te eten.

Emotionele honger lijkt de controle over te nemen. Zonder aandacht eet je een bak ijs leeg terwijl je net ook al gegeten hebt. Het eten gaat automatisch en zonder bewustzijn. Het voelt alsof er geen keuze is. Fysieke honger: je bent je bewust van wat je eet, hoeveel je eet, wanneer je genoeg hebt gegeten. Je maakt keuzes. Keuze wat je eet, hoe je eet, wanneer je stopt met eten.

Bij emotionele honger is het vaak erg moeilijk om te stoppen met eten. Ook al geeft je lichaam signalen af dat het meer dan genoeg is. Het gaat hier om het niet willlen voelen van een emotie. En dat gaat door ook al ben je ondertussen misselijk. Bij fysieke honger gaat het over je lichaam voeden en zorgen voor je lichaam. Je weet wanneer je genoeg hebt en wanneer je dus moet stoppen met eten.

Emotioneel eten roept schuldgevoel op. De paradox is dat je eet om je beter te voelen en het heeft als resultaat dat je er van baalt dat je gegeten hebt. Morgen begin ik….
Fysieke honger is gebaseerd op het eten als noodzaak om te leven. Geen schuld of schaamtegevoelens na het eten.

Zorg dat je geniet van eten, dat je geniet van het leven. Maar bedenk dat zonder (een gezond) lichaam er weinig te genieten van. Bedenk ook dat emotionele honger opgeroepen kan worden door insuline resistentie. 

bron: doreen virtue